IX Konferencja Naukowo-Technicznea: AUTOMATYZACJA I SYSTEMY PAKUJĄCE W PRZEMYŚLE

W wiosennej, choć nieco deszczowej scenerii Beskidu Śląskiego, wśród zamglonych stoków Klimczoka i Skrzycznego, redakcja kwartalnika „Ważenie, Dozowanie, Pakowanie” zorganizowała 6 maja br. Konferencję Naukowo-Techniczną „Automatyzacja i systemy pakujące w przemyśle”. Spotkanie miało miejsce w Hotelu „Orle Gniazdo” w Szczyrku i zgromadziło przedstawicieli sektora napojowego, spożywczego, farmaceutycznego, kosmetycznego i maszynowego. Konferencja zorganizowana została przy współpracy z Centralnym Ośrodkiem Ba¬dawczo-Rozwojowym Opakowań (COBRO), Polską Izbą Opakowań (PIO), Instytutem Zaawansowanych Technologii Wytwarzania (IOS), Krajową Izbą Gospodarczą „Przemysł Rozlewniczy” (KIG PR), Krajową Izbą Gospodarczą „Przemysł Spożywczy” (KIG PS), Związkiem Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce (Browary Polskie), a także przy wsparciu Grupy Żywiec SA, Spółdzielni Mleczarskiej MLEKOVITA, Przedsiębiorstwa Chemii Gospodarczej POLLENA SA oraz Zespołu Uzdrowisk Kłodzkich SA.

Automatyzacja na topie
Przemysł spożywczy, chemiczny, rozlewniczy to tylko niektóre z istotnych branż zastosowań maszyn pakujących, dozujących, napełniających, paletyzujących, foliujących, ważących, a także wielu komponentów automatyki przemysłowej czy aparatury kontrolno- pomiarowej. Współcześnie każdy dostępny w sprzedaży produkt wymaga opakowania, które spełniać powinno wiele funkcji jednocześnie, m.in.: informacyjną, ochronną, marketingową czy ekologiczną. Natomiast na maszynach pakujących, znakujących, etykietujących oraz na komponentach automatyki spoczywa finalna odpowiedzialność w procesie produkcji.
Zastosowanie automatyzacji w procesie produkcji z roku na rok wzrasta, począwszy od automatycznego pakowania napojów, produktów kosmetycznych, farmaceutycznych czy przemysłowych po układanie wędlin, serów, owoców, kremów, mydeł i napoi w specjalnie przygotowanych opakowaniach.

Naturalnym kierunkiem postępu technologicznego jest ciągła poprawa parametrów w celu wyeliminowania wad i usterek w procesie eksploatacji. Wyznacznikiem rozwoju rynku maszyn jest zwiększająca się rola automatyzacji i robotyzacji w działaniach związanych z procesem pakowania. Korzyści wynikające z tych czynników w procesie produkcji przemawiają same za siebie. Redukują koszty produkcji i zatrudnienia, zwiększają poziom jakości i bezpieczeństwa użytkowania oraz udoskonalają wydajność i elastyczność wytwarzania. Ponadto automatyzacja usprawnia ergonomię pracy i higienę pakowania. W dobie zróżnicowanych produktów i rosnącej liczby opakowań wymienione zalety są bardzo istotne dla procesu wytwórczego, w szczególności w niedużych halach produkcyjnych z oddzielnymi liniami pakującymi. Wspomniane zmiany mają wpływ również na branże automatyki, bez której współczesny rynek maszyn pakujących, znakujących, ważących, dozujących nie byłby w stanie funkcjonować.

Automatyzacja procesów produkcyjnych dotyczy przede wszystkim paletyzacji, depaletyzacji, transportu i sortowania produktów. Wymagają one odpowiedniego oprogramowania, które spełnia wiele funkcji – konfiguruje i kontroluje system produkcji. Obecne oczekiwania wobec dostawców części, podzespołów, sterowników, napędów, systemów koncentrują się na dostarczaniu produktów i usług o jak najmniejszej awaryjności oraz zamienności i kompatybilności najczęściej stosowanych elementów. Najistotniejsze działania w tej dziedzinie to wspomaganie programowania, wizualizacja procesu, kontrola kolizji, jak również kontrola poprawności poszczególnych podzespołów, przy odpowiednich pracach konserwacyjnych maszyny.

Temat automatyzacji jest bardzo obszerny i dotyczy prawie każdego etapu produkcji, począwszy od transportu surowca do fabryki, a kończąc na układaniu na palety gotowego produktu, owijania go folią i znakowania partii wyprodukowanego i zapakowanego towaru. Przekazanie określonej wiedzy i jej wykorzystanie na konkretnych działaniach mechanizmów wykonawczych wymaga rozwiązania wielu problemów z różnych dziedzin nauki i techniki, dlatego jako organizatorzy majowego spotkania jesteśmy przekonani, że na takie właśnie spotkania liczą specjaliści działający na polskim rynku.

IX edycja
Zaproszenie na Konferencję zostało skierowane do przemysłu spożywczego, chemicznego, maszynowego, opakowaniowego, rozlewniczego, ale w szczególności gośćmi spotkania byli przedstawiciele mleczarni, zakładów mięsnych, zakładów przetwórstwa spożywczego, cukrowni, zakładów chemicznych, producenci kosmetyków, leków. W sumie obecnych było 77 osób. Konferencji przewodniczył dr inż. Karol Bal z Ośrodka COBRO z Warszawy.
 
Wśród firm przedstawiających swoją ofertę znaleźli się producenci maszyn, elementów automatyki, urządzeń pakujących, etykietujących i znakujących, systemów ważących i dozujących, maszyn i urządzeń paletyzujących i systemów pakowania zbiorczego oraz robotów i oprogramowania do linii produkcyjnych w przemyśle.

Program Konferencji podzielono na trzy bloki tematyczne. W pierwszym z nich pt.: „Systemy ważące, dozujące w produkcji; systemy wizyjne; kontrola jakości; certyfikacja i znakowanie opakowań”, swoje wystąpienie zaprezentowali:

• dr inż. Karol Bal w zastępstwie prof. zw. dr. hab. inż Stanisława Tkaczyka przybliżył uczestnikom aktualny stan i trendy w opakowalnictwie. – W Polsce prowadzi działalność ok. 5 tys. firm, które zajmują się produkcją i dystrybucją opakowań, materiałów opakowaniowych, maszyn i urządzeń do pakowania i produkcji opakowań. Branża opakowań dostarcza ok. 2,2% Krajowego Produktu Brutto. Specyfiką polskiego przemysłu opakowań jest wysoki stopień koncentracji. Wg oceny Polskiej Izby Opakowań ok. 250 firm z ogólnej liczby 5 tys. to główni producenci, którzy dostarczają na rynek ok. 75% ogólnej produkcji. Analiza strategiczna branży opakowań w Polsce wykazuje istotny wpływ makro- i mikro-otoczenia na funkcjonowanie tej branży – wspomniał dr inż Bal.
• Barbara Kukuczka i Sebastian Bury z firmy Jantar Sp. z o.o. z Bielska-Białej wyjaśnili gościom charakter działalności firmy oraz jej najważniejsze produkty. Przedstawili m.in. kompleksowe rozwiązania dla branży przemysłowej oparte na kodach kreskowych. Pochwalili się swoimi wdrożeniami: Mebloexpo – pierwsze w Polsce wdrożenie systemu RFiD–EPC Global, Fabryka Della w Łodzi – uruchomienie znakowania kodami kreskowymi wyrobów na linii produkcyjnej, Bielmar – śledzenie wyrobów gotowych w procesie produkcyjnym (znakowanie, ewidencja produkcji, kontrola towarów paczkowanych), Klingspor – ewidencja i kontrola wymiarów realizowanego zlecenia produkcyjnego z wykorzystaniem dalmierza laserowego firmy z branży automotive – wspomaganie wybranych procesów produkcyjno-magazynowych.
• Olaf Tarasiuk przedstawił urządzenia oferowane przez Przedsiębiorstwo MULTI z Opola. Wyjaśnił funkcjonowanie, zastosowanie i zalety drukarek EBS 7100, EBS 6200, EBS 1500, EBS 250, CompactLine 2.0, CompactLine 2.5, Cube, CompactLine 3.0, MaxiLine 50 / 100, aplikatora etykiet ALPHA 86/V40, głowic elektromagnetycznych i przybliżył zastosowanie wielu technik laserowych.
• Tomasz Nowacki, właściciel firmy UNILOGO, z pomocą kolegi Grzegorza Dziewanowskiego bardzo ciekawie zreferował temat „Linii konfekcjonujących COSMOLINE”. Swoją prezentację rozpoczął podobnie jak przedmówcy od zaprezentowania działalności firmy, a następnie opowiadał o modułowym monobloku liniowym. Wspomniał m.in., iż współczesna linia musi spełniać takie wymogi, jak: wysoka elastyczność, wysoka wydajność, krótkie czasy przezbrajania, modułowość. Wymienił założenia linii COSMOLINE 100: modułowa konstrukcja = możliwość adaptacji do przyszłych potrzeb, czas przezbrojenia linii do 20 minut, wydajność do 100 szt./min, transport produktów w PAX-ach – system PAX READY, możliwość mycia CIP lub SIP, indeksowy (skokowy) transport i pozycjonowanie. Zobrazował na slajdach specyfikę produktów UNILOGO i opisał ich zastosowanie na kolejnych etapach linii.

W drugim bloku: „Systemy monitoringu maszyn i linii produkcyjnej” udział wzięli:

• Andrzej Melecki, przedstawiciel firmy Pilz Polska Sp. z o.o., omówił temat: „Oceny zgodności maszyn z obowiązującymi przepisami wg metodologii firmy Pilz”. Przedstawił kompleksową ofertę produktów, m.in. czujniki, sterowniki, serwonapędy, systemy monitoringu, oprogramowanie. Po dokładnym zapoznaniu się z produktami firmy Pilz uczestnicy konferencji mogli wysłuchać kilku cennych uwag dot. oceny zgodności maszyn, która składa się z 5 etapów: analiza ryzyka, koncepcja bezpieczeństwa, projekt bezpieczeństwa, wdrożenie, walidacja. Metodologia opracowana przez firmę Pilz posiada akredytację jednostek notyfikowanych TUV, DAR – skomentował referujący.
• Maciej Zajączkowski z Biura Inżynierskiego z Poznania przedstawił referat dotyczący zastosowania tensometrii oporowej w pomiarze zawartości oraz dozowaniu materiałów sypkich. Wyjaśnił na czym polega dobranie odpowiedniego przetwornika wagi, jakie parametry wagi należy brać pod uwagę. Pokazał na konkretnych przykładach, jak obliczyć znamionowe obciążenie przetwornika wagi. Poruszył wiele ciekawych aspektów dot. właśnie modułów wagowych, pokazał przykłady instalacji zabezpieczeń cięgnowych, wyjaśnił budowę i specyfikę tensometrów, a także wiele zastosowań produktów firmy HBM w przemyśle.
• Adam Jednoróg z firmy IP System Control wygłosił referat dotyczący systemów MES, dzięki którym można dążyć do uzyskania doskonałości operacyjnej w czasie rzeczywistym. Wątek swojej prezentacji rozpoczął od przedstawienia ogólnej działalności firmy, historii powstania. – System MES (Manufacturing Execution System) ma na celu dostarczanie informacji, która pozwala na optymalizację operacji produkcyjnych, począwszy od procesu zamówienia, aż do etapu dostarczenia produktów gotowych i na podstawie tej definicji wytłumaczył, czym jest system i co dzięki niemu może zyskać zakład produkcyjny, wprowadzając go.

Trzeci blok dotyczył „Automatyzacji procesu produkcyjnego; systemów napędowych; systemów pakujących, paletyzacji oraz systemów pakowania zbiorczego”, a swoją ofertę zaprezentowali:

• firma igus – jej przedstawiciele: Kamil Kozioł i Piotr Pacek omówili zastosowanie produktów firmy igus w maszynach pakujących. O polimerowych łożyskach ślizgowych, ich właściwościach, zastosowaniu i zaletach na początku prezentacji opowiedział pan Kamil Kozioł. Jak wspomniał te produkty znajdują szerokie zastosowanie m.in. w wagach wielogłowicowych, wagach kombinacyjnych wielogłowicowych, w dozowaniu produktów przed pakowaniem, w chwytakach butelek. Nadmienił także o łożyskach przegubowych igubal®, które można stosować w mechanizmach otwierania klap wag wielogłowicowych, przegubach podwójnych igubal® jako połączenie widełkowe w systemie dozowania, a także o główkach cięgien igubal® KBRM-06 i KBRM-10 F w chwytaku maszyny obierającej szparagi, łożyskach kołnierzowych igubal® typu EFOM w prowadzeniu szczęk zgrzewających. Specyfikę prowadników liniowych DryLin® i ich zastosowania w budowie maszyn omówił Piotr Pacek. Opisał możliwość działania w aplikacji poziomej i pionowej. Wymienił zalety systemu prowadnic liniowych DryLin® w kartoniarce. Nadmienił także o możliwości dostarczenia rozwiązania techniki liniowej będącego czymś więcej niż tylko łożyskiem we wszystkich aplikacjach przemysłu pakującego, gdzie wymaga się regulacji / ustawiania formatu.
• Grzegorz Franiak z firmy Rectus Polska przybliżył zgromadzonym temat: „Manipulatorów pneumatycznych firmy PNEUMAX”. Wystąpienie rozpoczął od przybliżenia słuchaczom działalności firmy, a także od opisania produktów, które w ofercie posiada firma Pneumax S.p.A., m.in.: grupy komponentów pneumatyki: zawory sterowane mechanicznie, tj. dźwignie, rolki, przełączniki, pedały, przyciski, popychacze, zawory sterowanie pneumatycznie, elektrozawory pracujące indywidualnie, jak i wyspy zaworowe z możliwością sterowania za pomocą modułów szeregowej transmisji danych, zespoły przygotowania powietrza, siłowniki, manipulatory pneumatyczne, armatura pneumatyczna. Omawiany podczas prezentacji aktuator ServoTube XHA 3804 ze stopniem ochrony IP69K firmy Copley Controls został nagrodzony Złotym Medalem na Targach Automaticon 2010.
• Kazimierz Gołębiowski z firmy Murrelektronik z Katowic poruszył temat: „Cube67 – elastyczny system I/O”. Podczas dwudziestominutowej prezentacji omówił charakterystykę systemu, wymienił zalety jego zastosowania: zintegrowany aluminiowy profil montażowy (wysoka wytrzymałość mechaniczna, beznarzędziowy montaż na szynie DIN); mała wysokość (idealny do instalowania w szafkach zaciskowych); transparentna pokrywa (zawsze widoczna etykieta); redukcja błędów okablowania (zaciski oznaczone kolorami), diagnostyka poprzez sieć oraz diody LED.
• Mariusz Słomski z firmy ABB, którego wystąpienie dotyczyło inteligentnych przepływomierzy w aplikacjach dozowania i napełniania, odwołał się do konkretnych zastosowań i wdrożeń w zakładach. ABB w Polsce realizuje dwie największe w swojej historii i najbardziej spektakularne inwestycje – w Aleksandrowie Łódzkim powstają od podstaw nowe fabryki, które zdecydowanie wzmocnią pozycję spółki w kraju i na rynku międzynarodowym. W pierwszej fabryce – gdzie produkcja ruszyła już w trzecim kwartale 2009 roku – są wytwarzane silniki elektryczne. Budowa kolejnej fabryki rozpoczęła się w drugiej połowie 2009 roku, a pierwsze produkowane w niej elementy energoelektroniki do systemów zasilania urządzeń przemysłowych i farm wiatrowych oraz systemy zasilania dla trakcji elektrycznej trafią do sprzedaży w 2010 roku – wspomniał m.in. Mariusz Słomski. Przedstawił również system nalewowy na linii produkcyjnej serków Danio w zakładzie Danone w Bieruniu. Na linię Danonków trafiło 48 przepływomierzy Copa-XF, natomiast serkami Danio zajęło się 5 urządzeń dozujących Fill-Mag.
• Joachim Hornik z firmy BEUMER przybliżył zastosowanie produktów firmy w takich czynnościach, jak pakowanie czy foliowanie palet.

 
Wielkie nadzieje
Cytując Przewodniczącego Rady Progra¬mowej kwartalnika „Ważenie, Dozowanie, Pakowanie”, prof. dr hab. inż. Stanisława Tka¬czyka – mamy nadzieję, że Konferencja przyczyniła się do uczynienia kolejnego kroku na drodze unowocześniania środków i systemów pakowania.

Dzień pełen rozmów, prezentacji, wymiany doświadczeń stał się na pewno bodźcem do kolejnych innowacji w automatyzacji procesów ważenia, dozowania i pakowania w browarach, gorzelniach, rozlewniach, mleczarniach, cukrowniach, zakładach chemicznych czy zakładach produkujących artykuły spożywcze.

Kolejne spotkanie o tej tematyce zaplanowano na pierwszą połowę maja 2011 r., na które już dziś serdecznie Państwa zapraszamy!